آیا محبت زیادی باعث می شود دیگران از ما سو استفاده بکنند؟
انسان موجودی است کاملا اجتماعی و در اجتماع به همراه هم نوعان خود زندگی می کند و طبیعتا لازمه ی زندگی در هر اجتماعی برقراری ارتباط و محبت کردن و دریافت محبت از جانب هم نوعمان است.
آیا هیچ وقت برای شما اتفاق افتاده که به یک نفر خیلی محبت و خوبی کرده اید، اما در عوض به جای دریافت متقابل محبت از جانب وی، آن شخص از شما دوری کرده و حتی موجب ناراحتی اش نیز شده اید؟ اما چرا؟
آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید؟
مهربان بودن یکی از نیاز های اصلی در روابط سالم و معنادار است. اگر چه محبت و خوبی کردن امری بسیار پسندیده و خوب و یکی از سنت های پیامبر اکرم (ص) است، اما رعایت اعتدال در هر کاری لازم و ضروری است و مطمئنا محبت کردن نیز از این قاعده مستثنی نیست.
خداوند متعال در قرآن کریم می فرمایند: نه افراط و نه تفریط، در هر کاری اعتدال را رعایت کنید. یعنی نه آنقدر سخت بگیریم که همه از ما دوری کنند و نه آنقدر محبت کنیم که از ما سواستفاده کنند.
علت های محبت کردن بیش از اندازه
محبت کردن بیش از اندازه به دیگران خود نوعی بیماری محسوب می شود و علتش هم می تواند یکی از موارد زیر باشد:
- داشتن عزت نفس پایین
- کمبود محبت
- توقع بی جا داشتن از طرف مقابل
- ترس از تنهایی
- مورد تایید قرار نگرفتن از سوی دیگران
که ادامه به بررسی هر کدام از این موارد خواهیم پرداخت.
داشتن عزت نفس پایین
دکتر برن درکتاب بسیار معروف خود «کمک رسانی ناسالم» ادعا می کنند که بسیاری از افرادی که به دیگران بیش از حد اعتدال کمک و محبت می کنند دارای عزت نفس پایینی هستند.
این افراد آنقدر عزت نفس پایینی دارند که فکر می کنند تنها با کمک و محبت کردن به دیگران است که می توانند مورد تایید قرار بگیرند. آنها هر اندازه بیشتر به دیگران می بخشند بیشتر احساس مفید بودن و رضایت از خود دارند.
کمبود محبت
این افراد در دوران زندگی خود خصوصا در دوران کودکی همیشه کمبود محبت داشته اند و از طریق محبت کردن بیش از اندازه سعی در جبران این کمبود خود دارند.
توقع بی جا داشتن از طرف مقابل
این افراد در واقع انگل عاطفی محسوب می شوند. آنها به این خاط که دیگران را دوست دارن به آنها کمک نمی کنند بلکه در ازای محبتی که به دیگران می کنند توقع دریافت توجه و محبتی دو چندان را از طرف مقابل خود دارند و همین امر باعث ناراحتی طرق مقابلشان می شود.
ترس از تنهایی
اکثر افرادی که بیش از اندازه به دیگران محبت می کنند همیشه ترس از رانده شدن و تنهایی دارند. آنها همواره به دیگران محبت می کنند تا مبادا توسط آنها طرد شده و یا اصلا فردی دوست داشتنی به نظر نرسند.
مورد تایید قرار نگرفتن از سوی دیگران
دریافت تایید از سوی دیگران برای برخی از افراد آنقدر خوشایند و رضایت بخش است که آنها برای دریافت این تایید از طرف دیگران دست به از خود گذشتگی زده و شروع می کنند به محبت کردن بی جا به دیگران و خود را فراموش می کنند. این افراد اکثرا خود را نیز به دردسر می اندازند.
به گفته ی دکتر شان برن استاد روانشناسی کالیفرنیا: بعضی از افراد وقتی به دیگران محبت می کنند و از طرف آنان تایید می شوند، در یک وضعیت ذهنی فوق العاده رضایت بخش قرار می گیرند، هر اندازه زمان می گذرد این افراد بیشترتمایل پیدا می کنند که به دیگران کمک کرده تا دوباره این حس رضایت از خود را تجربه کنند.
چرا محبت زیادی باعث می شود دیگران از ما سواستفاده بکنند؟
ایجاد توقع در دیگران
وقتی شما محبت خود را بصورت افراطی به شخصی نشان دهید و از سر محبت و به طور مداوم برایش کارهایی انجام دهید، ممکن است در او توقع و انتظاراتی بی جا ایجاد کنید، او این کارها را رفته رفته به صورت وظیفه ی شما می پندارند و در واقع این افراد بی ظرفیت دچار نوعی توقع بی جا می شوند و در صورت دریافت نکردن دوباره ی آن خدمات توسط شما از شما دوری کرده و باعث ناراحتیتان می شوند، پس شما مجبور می شوید یا آن وظایف را به صورت همیشگی برایش برآورده کنید یا آزرده خاطر شوید.
به عنوان مثال، تصور کنید دوستی هر روز برای انجام تکالیفش از شما کمک می گیرد و شما بخاطر دلسوزی و محبت بی جا تمام تکالیفش را انجام می دهید، او این کار را رفته رفته جزیی از وظایف شما می پندارد و اگرروزی بگویید که نمی توانید تکالیفش را انجام دهید یقینا او شما را طرد خواهد کرد.
نکته:
شما باید این را بدانید که محبت به هر کس باید بر پایه ی منطق ابراز شود و از محبت کردن زیادی به دوست، همسر و حتی فرزندان اجتناب ورزید. البته باید خاطر نشان کنم که به هیچ وجه نباید از محبت کردن به این افراد غافل شوید منظور ما در اینجا رعایت اعتدال است.
افراد تصور می کنند شما ضعیف هستید
متاسفانه بیشتر مردم دنیا وقتی با شخص مهربانی برخورد می کنند او را شخص ساده و ضعیفی می پندارند. وقتی شما نیز بیش از اندازه به دیگران محبت کنید ممکن است دیگران در مورد شما طور دیگری فکر کنند و شما را انسان ضعیفی بپندارند و این خوبی شما را به ضعفتان نسبت دهند و همین امر باعث شود با گذشت زمان از شما سواستفاده کنند. انسان های مهربان معمولا خواسته دیگران را به خواسته ی خود ترجیح می دهند وکم نیستند افراد سودجویی که مدام به فکر سواستفاده از دیگران هستند.
پیوسته می خواهید مورد تایید قرار بگیرید
یکی دیگر از مواردی که باعث می شود با زیاد محبت کردن، دیگران از ما سواستفاده بکنند این است که شما مدام می خواهید از طرف دیگران مورد تایید قرار بگیرید. همیشه می خواهید دیگران را از خود راضی نگه داشته و دوست داشتنی به نظر برسید. دیگران نیز از این ضعف شما مطلع بوده و چون می دانند برای دریافت این تاییدیه حاضرید هر کاری بکنید و اصلا به درخواست های آنان نه نمی گویید شروع به سواستفاده از شما می کنند.
خودتان به دیگران اجازه ی سواستفاده کردن می دهید
یقین دارم شما هم در زندگی خود فردی دارید که فقط موقع گرفتاری به شما زنگ می زند و زمانی که شما به او نیاز دارید اصلا در دسترس نیست. شما از سر دلسوزی هر بار درخواست کمکش را قبول می کنید و همین امر موجب می شود او از شما سواستفاده بکند چون می داند درخواستش را رد نمی کنید. در وقع شما خودتان به او این اجازه را داده اید.
شما باید برای محبت و کمک های خود حد و مرزی تعیین کنید.
عوارض محبت کردن بی جا و زیادی
- وقتی شما بی اندازه مهربان هستید و بی هیچ توقعی به دیگران کمک می کنید ممکن است همه را به دید خود بپندارید و نظرتان در مورد مردم نیز تغییر کند. بنابراین ممکنه در شناخت آدم ها دچار اشتباه شده و آنها انتظاراتی را که شما دارید نتوانند برآورده کنند و این موجب سرخوردگی شما شود.
- با محبت کردن زیادی ممکن است ناخواسته به کودکان خود نیز آسیب برسانیم، برخی از افراد در دوران کودکی خود آنچنان در محبت پدر و مادرشان غرق می شوند که از این نظر کاملا ارضا شده و بنابراین زمانی که بزرگ میشوند و همچین محبتی را از همسریا دوستان خود دریافت می کنند دچار نوعی دوگانگی شده و اگر این محبت تکراری و همیشگی روزی ذره ای کمتر شود احساس نا امنی در آنها شکل خواهد گرفت، این احساس با گذشت زمان بیشتر نیز خواهد شد و بر زندگیشان تاثیری مخرب خواهد گذاشت.
- گاهی محبت زیادی به یک نفر باعث می شود آن شخص فکر کند به نوعی زندانی شماست و شما آزادی را از او سلب کرده اید. مثلا تصور کنید شما در طول روز مدام از طریق پیامک و زنگ زدن جویای حال همسرتان می شوید. او شاید این گونه فکر کند که شما به او اعتماد ندارید و می خواهید کنترلش کنید و همین امر موجب ایجاد اختلاف میان شما شود و زندگیتان را به تباهی بکشاند.
اگر این مطلب برایتان مفید بوده مقالات دیگر سایت نیز می تواند گامی مفید در بهبود فردی تان باشد.
هفت گام موثر در برقراری ارتباط موثر
۴ روش تضمینی برای نابودی ارتباطات
