طراحی فوری سخنرانی
حدودا پنج سال پیش(۱۳۹۴)، هرچی تو گوگل دنبال واژه ی طراحی فوری سخنرانی گشتم متاسفانه چیزی دستگیرم نشد.
ماجرا از این قرار بود: قبل از اینکه حوزه ی آموزش را شروع کنم،تو یکی از شرکتهای بیمه ای کد گرفته بودم و با حداکثر تلاش بهمراه تیم خوبی که داشتم فعالیتهای بیمه ای انجام میدادم که خوشبختانه با آموزشهایی که به صورت مستمر میدیدیم دستاوردهای خیلی خوبی داشتیم.
طبق معمول برای تبلیغ خودمون، برای اکثر سمینار و مراسم هایی که به مناسبتهای مختلف از جمله روز پرستار، روز پزشک،۲۲ بهمن و … برگزار می شد ما اسپانسر می شدیم(حامی مالی یا اسپانسر شرکتی است که گاهی، فعالیت یا کار خاصی را پشتیبانی می‌کند وهدف‌اش معرفی خود است). و معمولا محض تشکر، اسپانسر را به روی صحنه دعوت می کنند.
پس باید یه سخنرانی کوتاه متناسب با مراسم که همزمان معرفی خودمون هم توش بود رو آماده می کردم.
مراسم ساعت چهار برگزار می شد و چند ساعتی بیشتر وقت نداشتم، تو اینجور مواقع آدم سریع دست به دامان گوگل میشه …
هر چی سرچ کردم: طراحی فوری سخنرانی، که سریع یه سخنرانی طراحی کنم نشد. و در نهایت با کمک همکارای دفتر یه چیزی طراحی کردیم که اون موقع احساس خوبی داشتم و گلیممو از آب باهاش کشیدم، ولی الان می بینم که سخنرانی نبود أصلا اون!
و حالا که تو این حوزه فعالیت می کنم قشنگ خلاها رو می دونم و دلیل نوشتن این مقاله و حتی طراحی محصول طراحی فوری سخنرانی هم ناشی از احساس همین خلا بود.
بریم سر اصل مطلب:
نحوه ی طراحی فوری سخنرانی
در بین اکثر مشکلاتی که دانشجویان دوره ها و کلاسهای سخنرانی و علا قه مندان به موضوع سخنرانی به آن اشاره می کنند، حالا فرقی نمی کند که رئیس باشد یا یک کارمند که باید گزارش کار بدهد، یک دانشجو که باید کنفرانس ارایه کند یا محققی که باید خود را برای یک سمینار آماده کند و یا کسی که مثل من اسپانسر شده بود….
یک نکته مشترک بین همه اونا وجود داره:
اونم اینکه،
برای طراحی یک سخنرانی نمی دانند دقیقاً باید چه کاری را انجام دهند!
و احتمالا اینکه همین حالا شما دوست عزیز هم که طراحی فوری سخنرانی را سرچ کردید نیز به دنبال چنین چیزی هستید.
به همین دلیل تصمیم گرفتم که چنین نوشته ای را بنویسم و همچنین دوره آن را نیز طراحی و تهیه کنم، تا شما عزیزان بتوانید در کمترین زمان ممکن یک سخنرانی را طراحی نمایید.
مراحل طراحی فوری سخنرانی
- زمانبندی برای طراحی سخنرانی (بر أساس حداکثر فرصتی که دارین)
- ایده پردازی سخنرانی
- هدف سخنرانی مان را تعیین کنیم
- به جزئیات و موضوع سخنرانی بپردازیم
- شناخت کافی از مخاطبان داشته باشیم
- سپس به جمع آوری اطلا عات بپردازیم
- اطلا عات را ساماندهی کنیم
- دست نوشته یا پاورپوینت برای جلوگیری از فراموشی و خارج نشدن از مسیر تهیه کنیم.
- و در نهایت : تمرین ،تمرین ، تمرین
———
گام اول:زمانبندی
یه نکته ی خیلی مهم در زمانبندی این هستش که شما باید دقیقا بدانید که چقدر زمان برای طراحی و تمرین دارید و بر اساس شناختی که از خودتون دارید لازمه که برای کدوم قسمت از طراحی یا تمرین بیشتر وقت بذارید.
پس اول بنویسید که تا چه زمانی باید سخنرانی آماده شود؟
مثلا تا ۲۴ ساعت دیگه، سپس بیاین اون میزان ساعتی که باید به کار و غذا و استراحت اختصاص بدهید را کم کنید مثلا می مونه ۵ ساعت،
همیشه زمانی را هم برای اتفاقات پیش بینی نشده و پرت در نظر بگیرید، می بینین که شما ۳ تا ۴ ساعت زمان مفید دارید و همین زمان رو هم به طراحی و تمرین اختصاص بدهید و برای هر بخش هم جدا و بیشترین زمان رو هم به تمرین اختصاص بدهید.
گام دوم: ایده پردازی
قبل از هر اقدامی، شروع کنید به نوشتن ایده هایتان در مورد سخنرانیتون، هر ایده ای که به ذهنتان میرسد، فقط یاداشت کنید و یادداشت کنید بدون قضاوت، بدون تحلیل و…
مراحل ایده پردازی همین چند مرحله ست:
-خلق
-انتخاب
– پیاده سازی
یک سخنرانی میتونه پر از ایده باشد. در سخنرانی باید نهایت خلاقیت خود را بکار ببرید و از زمانی که تصمیم به ارایه سخنرانی گرفتید، در هر لحظه به ایده ها فکر کنید و آنها را یادداشت کنید هر فرصتی که بدست میارین، از هر سخنرانی که می بینید، از اخبار، از فیلمها، از سخنرانیهایی که قبلا حضور داشتید، فقط فکر کنید.
در واقع باید پرونده ی سخنرانی را تو ذهنمون باز نگه داریم و از هر چیزی فقط ایده خلق کنیم و سپس انتخاب و پیاده سازی!
ادیسون میگه:
ارزش یک ایده در استفاده از آن نهفته است.
مارک توآین هم میگه:
هر ایده تا زمانی که اجرا نشده است از ارزش کمتری برخوردار است.
پس باید ایدههای خود را بنویسیم تا اولین گام اجرایی شدن و موفقیت آن را برداریم.
پس، از این لحظه به بعد هر ایده ای که به ذهنتان رسید حتی هنگام مطالعه ی این نوشته، آن را یادداشت کنید ضمنا ایده ها میتوانند نقل قولها، منابع، یه کار خاص، یا یک نوع اجرای متفاوت باشد!
گام سوم: حالا برای خودتون بنویسید: دقیقا از سخنرانی چه میخواهید؟
( درواقع میخوایم هدف از سخنرانی را تعیین می کنیم.)
حالا ببینید همین الان کجای کار هستید؟
و الان از خودتون بپرسید چطور باید به آن هدف برسم؟
ایندفعه مشخص می کنیم که اصلیترین موانع چه هستند و چطور میتونم آن موانع را بر طرف کنم؟
گام چهارم: پرداختن به جزئیات موضوع هستش.
یعنی باید موضوع ویژگیهای زیر را داشته باشد:
۱٫ باید کاملا واضح باشد و تحت هر شرایطی افراد مختلف، برداشت یکسانی از آن داشته باشند.
۲٫ تا حد امکان باید صلاحیت صحبت در مورد آن را داشته باشیم.
در نوشتن جزئیات باید مشخص کنیم کجا سخنرانی میکنیم؟
اینکه محل برگزاری کجاست؟ سالن چگونه است؟ آیا میتونم آنجا را قبلاً ببینم یا تصویری از آن داشته باشم؟
گام پنجم: شناخت مخا طبین
دوست عزیز فراموش نکنید که شناخت مخاطبین یکی از مهمترین عوامل موفقیت در سخنرانی، هستش. به هیچ وجه نباید این موضوع را ساده بگیرید.
افرادی که تجربه ی سخنرانی دارند می دانند که برای اینکه سخنرانی خیلی خوب داشته باشند باید با توجه به نیاز و شرایط مخاطبین سخنرانی کنند و نمی توانند بدون هیچ شناختی یک سخنرانی را خوب انجام دهند.
اگر ما ندانیم برای چه کسی صحبت میکنیم، مطمئنا نتیجه خوبی نخواهیم گرفت، پس به سوالات زیر پاسخ بدین:
- تعداد مخاطبان؟
- سن و جنسیت مخاطبان؟
- سطح دانش مخاطبان؟
- نیاز مخاطبان؟
تک تک اینا بسیار مهم هستن.
گام ششم: جمع آوری اطلاعات
به قول یکی از بزرگان حوزه سخنرانی: یک سخنرانی فوق العاده اما بی محتوا، مثل زیباترین استخر جهان است که در آن آبی وجود نداشته باشه!
بنابراین بسته به نوع سخنرانی خود باید از بهترین منابع استفاده کنید.
چند اصل کلی را به یاد داشته باشید:
الف:حداقل دو سه برابر اطلاعاتی که می خواین ارایه بدین، محتوا آماده کنید.
ب: اینترنت و سرچ در گوگل را فراموش نکنید.
ج: بیاد داشته باشید که از اینترنت برای گرفتن ایده استفاده کنید، بسیاری از محتوا های اینترنتی جنبه ی علمی و اثبات شده ندارند.
د: اگه به تحقیقی یا مطلبی استناد می کنید منبع آنرا بیاد داشته باشید.
گام هفتم: ساماندهی اطلاعات
یکی از بهترین ساختار برای ساماندهی سخنرانی روش ABCC هستش.
A.جلب توجه
B.بدنه سخنرانی
C.جمع بندی
C.دعوت به اقدام
یعنی محتوا را اینجوی میچینیم.
گام هشتم: تهیه ی دست نوشته یا پاورپوینت
اگه تا اینجا رسیدین جا داره به شما تبریک بگم ، یعنی تقریبا به پایان طراحی می رسید.
دست نوشته صرفا برای یادآوری هستش و چند تا ویژگی داره:
تا حد ممکن تیتر وار باشد.
صرفا کلمات کلیدی ضروری در اون باشه.
خوانا و به اندازه درشت نوشته شود.
ترجیحاً در یک برگ باشد، اگه بیشتر شد حتما صفحات شماره داشته باشند.
از آن یک کپی یا عکس با موبایل داشته باشید.
پاورپوینت فوق العاده است به شرطی که:
امکان استفاده از آن در فضایی که قراره سخنرانی کنید وجود داشته باشه یعنی دارای مانیتور یا پروژوکتور و پرده باشد.
استفاده از آن را بلد باشید و گرنه میتونه باعث استرس در سخنرانی بشه .
(اگه ترس از سخنرانی دارید پیشنهاد می کنم همین نوشته را کلیک کنید)
اگر در نهایت تصمیمتون بر استفاده از پاور پوینت بود این چند نکته را فراموش نکنید:
- تحت هیچ شرایطی جمله نویسی نکنید، فقط تیتر وار
- تحت هیچ شرایطی نوشته از پنج خط بیشتر نشوند.
- فونت ها خوانا و بزرگ باشند.
- در هر اسلاید فقط یک ایده باشد.
- اسلایدها تا حد ممکن ساده باشد.
- تصاویر ترجیحاً تمام صفحه و با کیفیت باشند.
گام نهایی و آخر:
تبریکی دوباره به شما دوست عزیز به قسمت پایانی و مهمترین قسمت طراحی فوری سخنرانی رسیدین.
تمرین ، تمرین ، تمرین
اگر چندین کتاب سخنرانی هم بخوانید باز هم نمی‌توانید ادعا کنید که سخنرانی را آموخته‌اید، پس باید تمرین کنید.
آیا کسی را می‌شناسید که بدون اینکه وارد آب شود شنا را آموخته باشد؟
برای آموزش و تمرین شنا باید وارد آب شوید.
برای آموزش و تمرین رانندگی باید پشت فرمان خودرو بنشینید و برانید.
برای تمرین سخنرانی هم باید تمرین سخنرانی کنید!
دوستان اگه تمرین را به خوبی انجام ندهید تمام زحمتهاتون بر باد خواهد رفت:
-
تمرین به تنهایی:
تمرین به تنهایی فوق العاده هم برای آمادگی ذهنی و هم برای مدیریت ترس از سخنرانی میتونه بسیار موثر باشه. تمرین به این صورت هست که شما به یک مکان خلوت مثلا کنار رودخانه یا جنگل یا پارک خلوت یا اتاق کار یا دفتر کارتان خارج از وقت اداری می روید و تصورتون این خواهد بود که تمام اشیایی که اونجا هست آدم هستند و شما دارید برای آنها سخنرانی می کنید سعی کنید لباس مخصوص سخنرانی را به تن داشته باشید و با قدرت و جدیت تمام سخنرانی کنید.
-
تمرین رو به روی آینه
یک آینه را که بهتر است اندازه آن تمام قد باشد اولین و بهترین مخاطب شما محسوب میشه! با این مخاطب خود باید جوری رفتار کنید که گویی یک مخاطب واقعی است! یعنی لباس رسمی ویژه سخنرانی خود را تن کنید .
مهمترین ویژگی تمرین آینه این است که که می‌تواند زبان بدن شما را به‌خوبی نشان دهد و در هر لحظه با تغییر و آزمون و خطا در نحوه استفاده از زبان بدن، بتوانید ویژگیهای مهارتهای غیرکلامی خودتان را نیز بهبود ببخشید.
-
ضبط صدا
یکی دیگر از تمرین های مهم در سخنرانی و فن بیان، این تمرین است برای ضبط صدا می توانید حتی از گوشی همراه خود استفاده کنید.
و نکته مهم این است که زمانی که صدای خود را ضبط می کنید و به آن گوشی می دهید، احساس می کنید صدای شما متفاوت است و به این دلیل است که زمانی که شما در حال صحبت هستید، صدای که شما می شنوید صدای داخلی است و هنگامی که به صدای ضبط شده خود گوش می دهید، در اصل دارید به یک صدای خارجی مانند تمام صداهای دیگر گوش می دهید. و صدای واقعی شما، همان صدایی است که در ضبط صدا می شنوید.
- تمرین با دوربین تلفن همراه
یکی از بهترین تمرین های که می توانیم انجام دهیم، این تمرین هستش این تمرین بسیار جالب است، از انجام دادن آن به هیچ عنوان خودداری نکنید و سعی کنید مرتب آنرا را انجام دهید.
نکته ی مهم:
وقتی جلوی دوربین ظاهر می شوید، شما دارید همه ی تمرینها را یکجا انجام می دهید، تمرین های مثل (صدا ، حرکت دست ها ، حرکت بدن ، کنترل حالت چهره و صورت ، تسلط بر متن یا موضوع و..)
بعد از اینکه جلوی دوربین ظاهر شدید، سعی کنید فیلم خود را چندین بار ببینید و اشتباهات و نقاط ضعف خود را یادداشت کنید و برای رفع آنها اقدام کنید.
-
تمرین جلوی دیگران
اکنون زمان آن فرا رسیده تا از یک مخاطب واقعی بخواهید که سخنرانی‌تان را گوش بدهد.
از آنجایی که شنونده شما هم می‌تواند سخنرانی شما را بررسی و تحلیل کند، در این تمرین ، یکی خود شما و دیگری مخاطب مورد بررسی قرار می‌دهند .
ممنونم از شما دوست عزیز که سایت آکادمی سخن را برای آموزش و سرمایه گذاری روی خودتون انتخاب کردین.
زندگی پر از زیبایی است، به آن توجه کن، به زنبور عسل، به کودک کوچک و چهره های خندان دقت کن، باران را نفس بکش و باد را احساس کن، زندگی ات را زندگی کن و برای رویاهایت مبارزه کن.
عبداله پورـ پارسا
